AzadlıqRadiosunun İran məsələləri üzrə ixtisaslaşmış əməkdaşı Kian Şərifi məqaləsində bildirir ki, İranın çətin vəziyyətdə olan iqtisadiyyatı ağır ABŞ sanksiyaları altında daha da pisləşdikcə ölkədə ictimai qəzəb artır. İranın milli valyutası ABŞ prezidenti Donald Trampın bu ölkəyə qarşı "maksimum təzyiq" kampaniyasını yenidən başlatmasından qısa müddət sonra, fevralın 11-də rekord həddə düşüb. Buna cavab olaraq, İranın ali dini rəhbəri Əli Xamenei Tehranın mübahisəli nüvə proqramı ilə bağlı ABŞ ilə danışıqlar aparılması ehtimalını rədd edib.
Sürətli dönüş
Artıq aylar idi ki İran rəsmiləri ölkənin Tramp ilə danışıqlara açıq olduğunu bildirirdilər. Bu, Trampın birinci prezidentlik dövründə Tehran və dünya gücləri arasındakı nüvə sazişindən çıxmasına və bu ölkəyə sanksiyalar tətbiq etməsinə baxmayaraq baş verirdi. Tehran Trampın birinci prezidentlik dövründən bəri nüvə proqramını əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirib, lakin ondan silah kimi istifadə niyyətində olmadığını iddia edir.
Xamenei yanvarın 28-dəki çıxışında Tramp ilə danışıqlara xeyir-dua vermiş kimi görünürdü və "tanıdığın və hazırlaşa bildiyin biri ilə razılaşmaq mümkündür", - deyə bildirmişdi. Lakin İran lideri fevralın 7-də mövqeyini dəyişərək Vaşinqtonla danışıqların "nə ağıllı, nə müdrik, nə də şərəfli" olacağını bildirdi. Dini liderin fikrincə ABŞ-yə etibar etmək olmaz.
Paris 13 Universitetinin sosiologiya professoru Səid Peyvandi AzadlıqRadiosunun "Fərda" xidmətini deyib ki, cəmiyyətin bir hissəsi ümidlərini 2024-cü ildə seçilən islahatçı prezident Məsud Pezeşkiana bağlamışdı: "İndi onlar həyatlarının pisləşdiyini görəcəklər. Bu, dəyişiklik perspektivlərini insanların gözündə qeyri-mümkün edəcək... Qəzəbli və ac cəmiyyət hər an küçələrə çıxa bilər".
Məyusluq və tənqid
Kiani yazır ki, Xameneinin ABŞ ilə danışıqları açıq-aşkar rədd etməsi sosial mediada məyusluq və tənqidlərin artmasına səbəb olub. X sosial şəbəkəsindəki bəzi iranlılar soruşurlar ki, niyə "seçilməmiş, ömürlük məmur" bütün xalq üçün nəyin ən yaxşı olduğuna qərar verə bilər. Digərləri prezident Pezeşkianı Qərblə gərginliyi azaltmaq üçün seçkiqabağı vədini yerinə yetirə bilməyəcəyi təqdirdə istefa verməyə çağırıb.
Son illərdə rialın dəyərinin düşməsi İranda yaşayış xərclərini artırıb. İranın statistika qurumunun son hesabatında deyilir ki, iranlıların təxminən üçdə biri gündə 2 dollardan az qazanır və əsas ehtiyacları ödəməkdə çətinlik çəkir.
İqtisadiyyat üzrə jurnalist Zöhrə İrani rialın ucuzlaşmasına işarə edərək "Siz danışıqlar aparacaqsınız, sizə söz verirəm" deyib.
İran şairi Morteza Lotfi rialın sürətlə düşməsi ilə bağlı X sosial şəbəkəsində zarafatyana "Bu gün 9 saat işlədik, amma səhərdən daha da kasıbıq!" yazıb.
Türkiyədə yaşayan siyasi analitik Ata Məhəmməd Təbriz AzadlıqRadiosunun "Fərda" xidmətinə bildirib ki, iranlılar Xameneinin şərhindən sonra "ciddi qəzəb" ifadə ediblər. "Qəzəbin güclənməsi ehtimalı var... Amma görünən odur ki, İslam Respublikası bununla bağlı heç nə etməyəcək", - o əlavə edib.